1980'lerden bugüne ihracata dayalı büyüme stratejisi çerçevesinde dış ticarette liberal politikalar benimseyen Türkiye ekonomisi, Gümrük Birliği ile birlikte bugün 490 milyonu aşan bir Pazar haline gelmiş olan AB ile ticari entegrasyonunu gerçekleştirmiştir.
Gümrük Birliği"ni tesis eden 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı gereğince dış ticaret rejimimiz büyük ölçüde AB ile uyumlu hale getirilmiştir. Bu çerçevede, malların serbest dolaşımı ile ortak ticaret politikasına ilişkin düzenlemelerin yanı sıra teknik mevzuat, fikri ve sınai mülkiyetin korunması, devlet yardımları, ticari nitelikli devlet tekelleri ve rekabet hukuku alanlarındaki AB mevzuatı, ülkemizin ihtiyaçları da dikkate alınarak dış ticaret rejimimize yansıtılmaktadır.
Gümrük Birliği Türkiye'nin dış ticaret rejimini yeniden yapılandırmakla kalmamış; AB ile geleneksel olarak sürdürülen ticari ilişkilerin geliştirilmesinde de rol oynamış ve üçüncü ülkelerle ticaret bakımından önemli sonuçlar doğurmuştur. Gümrük Birliği sonrasında gerek AB pazarına gerekse diğer ülkelere olan ihracatımızda düzenli bir artış dikkati çekmiş, özellikle ihracatımızın AB pazarında istikrarlı bir paya sahip olması sağlanmıştır. AB, ihracat ve ithalatımızda sahip olduğu yaklaşık %50'lik pay ile ülkemizin en önemli ticari ortağıdır.
Gümrük Birliği, Türkiye'nin dünyanın önemli bir kısmına karşı ticari anlamda açılma sürecini hızlandırmış ve gelecekteki dış ticaret ilişliklerini şekillendirecek yeni bölgesel yapılanmaların kapısını aralamıştır. Gümrük Birliği sonucu ortaya çıkan değişimlerin de katkısıyla toplam dış ticaret hacminin GSMH içindeki payı artarak Gümrük Birliği öncesinde 1994 yılındaki yüzde 30,6 seviyesinden, 2006 yılında yüzde 55 seviyesine yükselmiştir.
Aralık 1999 tarihli Helsinki Zirvesi'nde Türkiye'nin aday ülke olarak belirlenmesi nihai hedefi tam üyelik olan ortaklık ilişkimiz bakımından önemli bir dönüm noktası olmuştur. 3 Ekim 2005 tarihinde ise, ülkemizin 40 yılı aşkın süredir sahip olduğu AB perspektifi en somut halini almış ve AB'ye katılım müzakereleri başlamıştır.
